ოკეანეში გასაოცარი რაოდენობის პლასტმასა შეიძლება აღმოჩნდეს მანამდე შეუმჩნეველ ადგილას – კონკრეტულად, ცოცხალი მარჯნის ჩონჩხებში.
იუსტუს ლიბიგის უნივერსიტეტის (გისენი, გერმანია) ეკოლოგი ჯესიკა რაიხერტი ამბობს, რომ დაახლოებით 20 000-მდე ტონა პატარა ფრაგმენტი, რომლებსაც მიკროპლასტმასა ეწოდება, შეიძლება, მთელი მსოფლიოს მასშტაბით, მარჯნის რიფებში გროვდებოდეს.
ეს წარმოადგენს დაახლოებით 3% მიკროპლასტმასას, რომელიც ნავარაუდებია რომ იყოს თავთხელ, ტროპიკულ წყლებში, სადაც მარჯანი იზრდება.
დაფიქსირდა მარჯნები, რომლებიც ჭამდნენ ან სხვაგვარად აერთიანებდნენ მიკროპლასტმასას თავიანთ სხეულთან. მაგრამ მეცნიერებმა არ იციან, ნარჩენების რა ნაწილს იკავებენ რიფები გლობალურად. ამგვარად, რაიხერტმა და მისმა კოლეგებმა მარჯნები მიკროპლასტმასას ზემოქმედების ქვეშ მოაქციეს, რათა გაერკვიათ სად გროვდებოდნენ ნაწილაკები მარჯანში და დაახლოებით რამდენი იმალებოდა შიგნით.
მარჯნები მოიხმარენ ნარჩენების ნაწილს, ან ნაწილაკებზე ზრდიან თავიანთ ჩონჩხებს. 28 ოქტომბერს, მკვლევრებმა გლობალური ცვლილების ბიოლოგიას (Global Change Biology) წარუდგინეს, რომ 18 თვის შემდეგ, მარჯნების შიგნით ნაწილაკების უმეტესობა აღმოჩენილია ჩონჩხში და არა ქსოვილებში. შეპყრობილი ნაწილაკების რაოდენობის დათვლის შემდეგ, მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ მსოფლიოში ყოველწლიურად მარჯნებში სამუდამოდ შეიძლება დასაწყობდეს 6 მილიარდიდან 7 კვადრილიონამდე მიკროპლასტიკური ნაწილაკი.
რაიხერტის თქმით, ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც ცოცხალი მიკროპლასტიკური „ავზი“ ან გრძელვადიანი შენახვის ადგილი რაოდენობრივად შეფასდა.
მეცნიერები შეისწავლიან, რა რაოდენობის მიკროპლასტმასაა ოკეანეებში. მაგრამ მკვლევრებმა არ იციან სად მთავრდება ეს ყველაფერი. სხვა ცნობილი მიკროპლასტმასას “ავზები”, როგორიცაა ზღვის ყინული და ზღვის ფსკერის ნალექები, საჭიროებს უკეთეს რაოდენობრივ ანალიზს და ამასთან, სხვა საცავები შესაძლოა ჯერ არ იყოს ცნობილი.
რიფები, როგორც წესი, სანაპიროებთან ახლოს გვხვდება, სადაც დაბინძურებული წყალი ზღვაში ჩაედინება, ეს კი მარჯნებს მიკროპლასტმასას არსებობის პოტენციურ ცხელ წერტილებში განათავსებს.
რაიხერტის თქმით, მეცნიერებმა არ იციან, რა შედეგები შეიძლება მოჰყვეს მიკროპლასტმასას დაგროვებას მარჯნის ორგანიზმებისთვის ან რიფის სტაბილურობისა და მთლიანობისთვის. ამან შეიძლება დამატებითი საფრთხე შეუქმნას მარჯნის რიფებს მთელს მსოფლიოში.
ნათარგმნია სტატია: Corals may store a surprising amount of microplastics in their skeletons
გამოყენებული ლიტერატურა
რაიხერტი, ჯ. (2021, ოქტომბერი 28). რიფის მშენებელი მარჯნები, როგორც გრძელვადიანი ავზი მიკროპლასტმასასთვის. გლობალური ცვლილების ბიოლოგია, pp. 33-45.
სტატიის შინაარსზე პასუხისმგებელია ავტორი და ის შეიძლება არ გამოხატავდეს sustainability.ge-ს შეხედულებებს.
